MultimediaInstytut Fotografii proFOTOGRAFIA

“Miła bestyjka”. Helena Hulewiczowa – fotografka amatorka / część 2

Używała przynajmniej dwóch aparatów wielkoformatowych. Jej zdjęcia są żywe. Owszem, są i aranżowane, ale w sensie zbierania portretowanych w jednym miejscu i tak, żeby było ich widać. Pozy są niewymuszone, widzimy ludzi sprzed 130 lat takimi, jakimi byli naprawdę. Fotografowała naprawdę Helena – na większości zdjęć jej nie ma, a jest Leon, mąż. Ciemnię nazywali „camera obscura”. Małżonkowie potrafili przejść razem cały proces, aż po wywoływanie negatywów i wykonanie odbitek. Ale Leon zbyt był uwikłany w zajęcia przy majątku, by stale jej towarzyszyć. Zarządzanie majątkiem z takim powodzeniem, jak on to robił, równało się dzisiejszemu prowadzeniu potężnej firmy. Zdjęcia Heleny to dokumentacja życia we wspólnocie. Weszła do Kościanek, w których Leon miał już pod opieką dzieci swej siostry Teodory – ona i jej mąż Michał Chrzanowski zmarli w ciągu kilku wcześniejszych lat. Od 1889 r. dojeżdżały na wakacje jeszcze dwie córeczki Gorgolewskich. Wspólnota Hulewiczów obejmowała w najbliższej okolicy promień przynajmniej 15 km. Jeździło się do siebie nieustająco konno. Helena to uwielbiała, jeździła szybko i po męsku.

>>> wersja z napisami

“Miła bestyjka”. Helena Hulewiczowa – fotografka amatorka/ cz. 1

W amatorskim środowisku fotografów przełomu XIX i XX w. kobiety były jak egzotyczne ptaki. Odchodziły stamtąd, gdy pojawiały się dzieci i czas pożerały domowe czynności. Ale nie Helena. Zbliżała się do trzydziestki i była matką już piątki dzieci, gdy zażądała od męża aparatu fotograficznego! W maju 1904 r. na „Wystawę fotografii amatorskich” dla fotografów Wielkiego Księstwa Poznańskiego w Poznaniu „przesłała cały szereg zdjęć” – pisał Antoni Fiedler, ojciec znanego podróżnika Arkadego. Miała niezły temperamencik i umiała zawalczyć o to, co chciała. O małżeństwo, z kim chciała też. Znała i sztukę forteli… A wychowana w tradycjach patriotycznych przez ojca Teodora Kaczkowskiego wyszła za mąż za tak samo nastawionego Leona Hulewicza i takie same były potem ich dzieci. Najstarszy syn Jerzy odziedziczył też po matce wrażliwość artystyczną i pielęgnował potem w odziedziczonych po rodzicach, bajkowych Kościankach… O tym, a przede wszystkim o prezentowanych zdjęciach Heleny – scenach rodzinnych spod pałacyku w Kościankach, przebudowanego przez Zygmunta Gorgolewskiego na modłę willi szwajcarskiej – opowiada w następnym odcinku „czytania fotografii” Monika Piotrowska…

>>> wersja z napisami

Punkt widzenia fotoreportera: Tadeusz Cyprian – młodość w czasie I wojny światowej

Tadeusz Cyprian (1898 – 1979) – fotograf i prawnik, urodzony pod Karpatami, lwowiak w czasach gimnazjalnych, poznaniak od 1925 r. Był człowiekiem z ogromną wiedzą i praktyką, niezwykle znanym w okresie międzywojennym i po drugiej wojnie światowej. W środowisku fotograficznym był drugim obok Bułhaka najwyższym autorytetem. Jako prawnik wybitną postacią stał się w czasie II wojny światowej. Najpierw zasiadał we wszystkich najważniejszych komisjach polskiego rządu emigracyjnego w Londynie, a w końcu – w Komisji Narodów Zjednoczonych. Stał się na tyle niezastąpiony, że nowy polski rząd w Warszawie, klasyfikujący pracowników rządu emigracyjnego jako zdrajców, w 1946 r. pozwolił mu wrócić do kraju i zrobił delegatem Polski na procesie zbrodniarzy hitlerowskich w Norymberdze w 1945 r. W roku następnym jego mowy oskarżycielskie na procesach m.in. Rudolfa Hoessa przed polskim Najwyższym Trybunałem Narodowym mroziły krew w żyłach. Był nadzwyczaj utalentowanym prokuratorem, mówcą i publicystą.

Na prezentowanych tu zdjęciach ma dopiero lat osiemnaście. Jest rok 1916, pierwsza wojna światowa. Cyprian zdał maturę i zostaje natychmiast powołany, wysłany do szkoły dla kadetów, a po kilku miesiącach – na front włoski. Szybko trafia do niewoli, włoskich obozów jenieckich w Paduli i Santa Maria Capua Vetere. W tym ostatnim, gdy wojna się kończy, podpisuje zgłoszenie do Armii Polskiej we Francji i jedzie z innymi rekrutami do Bretanii. Tam szkoli się w obozie dla hallerczyków w Quintin i zostaje ich fotografem. O wszystkim tym opowiada Monika Piotrowska, która redagowała jego unikatowe dokumenty z tamtych czasów, wydane jako „Notatki jeńca 1917-1918. Fotografie 1918-1919” Tadeusza Cypriana (wyd. Robert Andre, Koło 2021).

>>> wersja z napisami

Sensacja w hotelu Victoria. Sally Jaffé i spółka

Wyprzedzić berlińczyków w szalonych czasach moderny – członkom towarzystwa Photographischer Verein zu Posen (które rozkręcił niemiecki Żyd Sally Jaffé i Polak Bronisław Śniegocki) udało się to w 1896 r. Dali wtedy pokaz niemal czarnej magii… A chwilę później, na pocz. XX w., brali udział w narodzinach fotografii wielkiego miasta. Arcyciekawe osiągnięcia poznaniaków, ówczesne tło i klimaty przypomina Monika Piotrowska w drugim odcinku „Czytania fotografii”.

>>> wersja z napisami

Emilia Mirska – pierwsza poznańska fotografka

Czytanie fotografii, odcinek 1. Życie na progu XX wieku utrwalone przez pierwszą kobietę w fotografii poznańskiej – słynną Mirską. Używała trojga imion: Emilia, Balbina, Emma i tyluż nazwisk. Jej losy są nie mniej interesujące niż fotografie. Pokazując w ogromnych zbliżeniach kilka jej zdjęć z powodzi w Poznaniu 1889 roku, o niej i jej świecie opowiada Monika Piotrowska, autorka książki „Życie alternatywne. Amatorzy i zawodowcy w fotografii poznańskiej od 1839 do 1945 roku”. Opowiada tak, że fotografia dawna staje się fascynująca…

>>> wersja z napisami

Rozmowa z Wojciechem Makowieckim o rejsach Gazety Malarzy i Poetów.

W czasie kształtowania się nowego systemu – kiedy wszystko było możliwe – poznański światek artystyczny celebrował barwne rejsy ludzi sztuki, kultury i biznesu. Opowiada o tym wieloletni dyrektor, wicedyrektor i współpracownik Galerii Miejskiej ARSENAŁ w Poznaniu, a zarazem redaktor wydawanej przez nią Gazety Malarzy i Poetów. Redakcja Gazety była inicjatorem i współorganizatorem owych podróży po wodach, później także drogach, a nawet salach balowych. W latach 1994-2005 wyprawy stateczkami białej floty odbywały się co roku; w ostatni wypłynięto w 2008 r. Makowiecki studiował historię sztuki, działał szeroko jako kurator, krytyk i publicysta. Począwszy od końca lat 60. XX w. towarzysząc artystom, którzy pojawiali się w orbicie miejscowego środowiska, nawiązał mnóstwo bliskich relacji. Zaprzyjaźniony jednocześnie z wiodącymi postaciami w sferze kultury poznańskiej, jak m.in. Grażyna Kulczyk (prowadził jej galerię w Starym Browarze w l. 1997-2013), mógł śmiało integrować poznańskie grono twórców i ich miłośników na pokładach stateczków białej floty, w podróżach na festiwale w Wenecji i Kassel, oraz na karnawałowych balach. Rozmowę ilustrują zdjęcia rozmówcy i m.in. Waldemara Śliwczyńskiego oraz fragmenty filmu z pierwszego rejsu, zrealizowanego przez Joannę Janiak.

Diaporama. Opowiadają Janusz Nowacki i Jacek Śledzikowski

Zacieniona, nabita widzami sala, szum rzutników i emocja oczekiwania. Wtedy pojawiają się pierwsze zdjęcia i dźwięki spektaklu, który poprzedzał epokę cyfrową i dużo prostsze podcasty. Zobaczcie, posłuchajcie, co to była DIAPORAMA, opowiadają współtwórcy jej polskich edycji: fotograf Janusz Nowacki i magik od techniki Jacek Śledzikowski.

Gdy fizyk zostaje fotografem… Stefan Wojnecki, rocznik 1929

O swoich szkołach i sztuce opowiada Stefan Wojnecki – fotograf i teoretyk fotografii, a z wykształcenia fizyk, który pracował przy konstrukcji samolotów odrzutowych. Równie precyzyjnie, choć wiele lat później zorganizował w Poznańskiej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych pierwsze w kraju magisterskie studia fotografii.

Życie alternatywne. Amatorzy i zawodowcy w fotografii poznańskiej 1839-1945. Część 01.

Książkę można kupić > tutaj

Informatory i katalogi z wystaw, do pobrania w formacie pdf:

Katalog z wystawy Polish Dream (Hanower, listopad 2014 – styczeń 2015). Wielkość pliku to około 80 MB.

Aby pobrać katalog na dysk proszę kliknąć w obrazek prawym klawiszem myszy i wybrać: zapisz element docelowy jako…

04 Festiwal Fotodokumentu w Gazecie Wyborczej: Igor Mukhin i Sergey Maximishin

Polish Dream – Głos Wielkopolski

04 Festiwal Fotodokumentu

Strony: 1 2

Współpraca

Privacy Overview

Strictly Necessary Cookies